Gezien op televisie op maandag 12 september 2016:
Geniale teevee! Twee documentaires afgelopen week gezien die ik werkelijk niet had willen missen. De eerste aflevering van ‘Droomland Amerika’ over Youngstown, Ohio, bij de VPRO, de tweede ‘Het laatste jaar van FC Twente’ over Enschede, Overijssel, bij de VARA. De ene ging over politiek, de ander over voetbal. Met schitterende rollen van Eelco Bosch van Rosenthal (Youngstown) en Erik Dijkstra (Enschede). De parallellen zijn gemakkelijk te trekken. Youngstown en Enschede zijn beide steden in de Rust Belt: voorheen was hier bloeiende industrie – staal respectievelijk textiel – en verdienden de inwoners een dikke boterham met keihard werken, nu is er alom malaise, de industrie is vertrokken en beide steden krimpen. Met het Twentse voetbal gaat het ook al niet goed, met de Amerikaanse politiek evenmin, want Trump gaat in Youngstown zeker winnen. En wat doet Wilders in Twente? Ik voorspel hem een ruime zege. Je ziet de onmacht, de woede en de frustratie van de mensen die het allemaal overkomt. Hun slachtofferschap reageren ze af op een vermeende vijand. In Enschede is dat ‘het Westen’, lees: de KNVB die FC Twente laat degraderen, in Youngstown is dat ‘de wereld’ die de staalstad liet doodbloeden. Ze lijken niet te begrijpen dat ze in een wingewest wonen, dat speelbal is van wereldmarkten en van megasteden.
Trump landt met zijn Boeing in Ohio en belooft de mensen de terugkeer van de staalindustrie. Dat zijn loze beloften. Het minderwaardigheidscomplex van de aanhangers van FC Twente is al even schrijnend. Hun liedteksten gaan je door merg en been. En dan dat terugverlangen naar het verleden, die romantiek van de vroegere overwinning: FC Twente die landskampioen werd in 2010, Boom Boom Mancini die wereldkampioen boksen werd in de hoogtijdagen van Youngstown. Daarna volgden mismanagement, corruptie en schandalen. Je wil het niet weten. Ondertussen wijt men de malheur aan de ‘globalisering’, de ‘Randstad’, het rijke Westen. De mensen geloven het nog ook. Is het werkelijk? Steden moeten gewoon diverser worden, niet stilstaan, hun economieën moeten rijker en complexer worden. Vertrouwen op die ene kaart – staal, textiel – is niet genoeg; vroeger of later zal die het loodje leggen. Een administratiecentrum van het Pentagon uit Washington verplaatsen naar Youngstown is een politieke wanhoopsdaad en zeker geen oplossing. AZC’s, gevangenissen en kazernes openen zijn dat evenmin. Steden moeten aan de bak. Doen ze dat niet, dan komt uiteindelijk de man met de zeis. Die velt ze, genadeloos. Het is van alle tijden. Goede, grote, complexe steden bouwen, er zit niets anders op.
Geef een reactie