Gezien in Venetië op 8 en 9 augustus 2013:
De Italiaan Massimiliano Gioni is de directeur van de 55e Kunst Biënnale van Venetië. Zijn ‘The Encyclopedic Palace’, te zien in de Giardini, het Arsenale en in paviljoens dwars door Venetië, is mooi, actueel en relevant want reageert met begrijpelijke beeldende kunst op de snelle mediatisering, informatisering en digitalisering van onze tijd. Overal zijn verzamelingen, collecties, groeperingen van de meest uiteenlopende kunstwerken te zien, alsof het internet de curator was. Scheidslijnen tussen heden en verleden, tussen westers en niet-westerse kunst en tussen professionele kunst en amateurkunst blijken volledig weggevallen of genegeerd. Dit bewust schrappen van scheidslijnen is verrassend en voelt weldadig aan, alsof er weer nieuwe mogelijkheden zijn en er nieuwe ruimte bestaat voor deelname van alles en iedereen. Sterker, iedereen doet mee op deze biënnale en alles lijkt relevant. Gioni: ““I didn´t want to do a show which is a price list with quotations of young artists going up immediately after the exhibition” – “I did an exercise of re-evaluation of the concept of art.” Het lijkt wel alsof Gioni alle kennis van de wereld in Venetië wilde aanboren – alsof hij een gevoel van collectieve intelligentie wilde opwekken –, met de hulp van kunstenaars bewerkt en gesorteerd, alles met humor, ironie, zelfspot, reflectie en diepgang. Zelden heb ik meer het gevoel gehad dat kunst en leven met elkaar kunnen versmelten.
Opvallend afwijkend blijkt het Nederlandse paviljoen, waar een traditionele beeldhouwer (Mark Manders) zijn traditionele beeldhouwwerk in een traditioneel wit paviljoen – de ruiten ook nog eens met krantenpapier afgeplakt – in afzondering tentoonstelt. De kunstenaar staat centraal ("I made this work in 2013. It really should have been made in the 1920s, but I simply was not alive at that time. (…) I caught it at a moment in time. (…) This is a very small detail of a room that I’ve been working on for a long time.") De Nederlandse bijdrage aan deze verder inspirerende en open biënnale blijkt behoudend, ernstig, calvinistisch, gesloten en zuinig. Het verschil met de Britten, de Belgen, de Denen, de IJslanders, de Angolezen, de Chilenen of de Italianen, waar de energie van afspat en de wereld je omringt, kon gewoon niet groter. Ook elders ontbreekt in deze biënnale elk spoor van aansprekende Nederlandse kunst. Zelfs Erik van Lieshout stelt zwaar teleur. Kunstenaars die vervuld zijn van zichzelf of die voor hun positie vrezen, hebben, net als bange journalisten, musici, rechters, planologen, politici en wetenschappers, het nakijken. Alleen moedige kunstenaars die open zijn naar de samenleving overleven het tijdperk van het internet.
Geef een reactie